Özbekistan, Orta Asya’nın kalbinde, tarihi İpek Yolu kavşağında zengin tarihi eserlerinin yanında modern bir ülke. Mavi çinilerle süslü devasa medreseler, kervansaraylar, camiler, türbeler ile efsaneler fısıldayan bir ülke. Gezginlere anlatacak çok öyküsü bulunuyor bu toprakların.
Bu yazımızda Niçin Özbekistan’ı rotamıza almalıyız ve nereleri gezmeliyiz sorularımızı kısaca cevaplayıp, şehirlerin detaylı gezi rehberi yazılarını linklerden okuyabiliriz.
Niçin Özbekistan’ı Gezmeliyiz
Orta Asya’da gezmek için bir ülke seçilecekse bana göre o ülke Özbekistan,
- Zengin tarih, kültür ile modernlik harmoni içinde. Halkı turistlere karşı çok sıcakkanlı, Türküm diye kendinizi tanıttığınızda çevrenizi saran ve Türkçe konuşanlar görebilirsiniz.
- Doğası ve tarihi dokusu korunmuş şehirlerde yüzyıllar öncesine gidebilirsiniz.
- Konaklama, ulaşım, yeme içme fiyatları bütçe dostu.
- Özbek mutfağı zengin çeşitleri ile tam damağımıza uygun lezzetler sunuyor.
- Üç beş yıl önce Türk vatandaşları için vize sıkıntısı varken, şu anda Türk vatandaşları 30 gün vizeden muaf.
- Ülke son derece güvenli, her saat sokaklarda rahat dolaşılabiliyor.
Özbekistan Orta Asya’da Kazakistan, Tacikistan, Türkmenistan, Kırgızistan gibi Türki Cumhuriyetler ülkeleri ve Afganistan ile komşudur. Denize kıyısı olmayan bu ülke bölgenin de en geniş topraklara sahip ikinci ülkesidir.
Ulaşım
Ülkeye THY, Uzbekistan Havayolları yine bir Özbekistan Havayolu Qanot Sharq Havayollarının başkent Taşkent’e, Ankara’dan Taşkent’e, İzmir’den ve İstanbul’dan da Semerkant’a direk uçuş bulunmakta.
Ülke içinde şehirler arası ulaşımda hızlı veya normal trenin yanı sıra, şehirlerarası otobüslerle seyahat edebilirsiniz.
Şehir içi ulaşımda Taşkent’te metro ile diğer şehirlerde şehir içi otobüslerle dolaşabilirsiniz. Ayrıca taksi yaygın kullanılıyor. Taksiler için Yandex Go ve Bold uygulamaları kullanması durumunda diğer taksilere göre uygun fiyatlı olacaktır.
Vize
Türk vatandaşlarından 30 güne kadar Özbekistan vize istemiyor. Daha uzun süreli veya çift veya çoklu giriş için vize almak için bir ödeme karşılığı E-vize ile veya elçiliğe başvurularak alınabilir.
Para Birimi
Som (Sum okunuyor) ve ülke içinde sadece Som kullanılıyor. Döviz büroları ve ATM’ler her yerde bulunuyor.
Ne Zaman Gidilir
Özbekistan’da yazın haziran ve temmuz en sıcak, ocak ve şubat ayları da en soğuk aylar. Gezi programı açısından en uygun zamanın ilkbahar ve sonbahar olacağını söyleyebiliriz.
Konaklama
Ülkenin genel olarak ucuz olması nedeni ile bütçenize uygun fiyattan ‘booking.com’dan otel bulmak kolay. Başka ülkelerden farklı olarak Khiva ve Buhara’da özellikle tarihi 300-400 yıllık medreseler veya tarihi binalarda kalabilirsiniz. Biz Khiva’da böyle bir otelde kalmaktan çok keyif aldık.
Gezilecek Şehirler
Özbekistan’da mutlaka görülmesi gereken her biri diğerinden özel olarak dört şehir sayabilirim. Önemli şehirleri görmek için yaptığımız programda bu şehirleri detaylı gezebildik. Bu yazıda kısaca şehirler ve gezilecek yerlerden söz ediyorum. Tüm şehirler için verilen linklerde yer alan gezi rehberi yazılarımı okumanız önerilir.
Taşkent
Taşkent Özbekistan’ın başkenti, planlı yapılaşmış, modern, yeşil şehri. Bir yanda Sovyet dönemi binaları, yanı sıra camileri, medreseleri ile tarihi eserleri korunuyor. Avrupa şehri havasındaki modern yüzünde geniş caddeleri, meydanları, parkları yanında sanat galeri, kafeleri, restoranları ile çok geniş bir kesime hitap edebiliyor.
- Amir Timur Meydanı’ndan kalkan Hop on Hop otobüsleriyle şehri gezebilirsiniz. Taşkent’te bir tam gününüzü şehirde geçirip ikinci gün başka şehre geçebilirsiniz. Zamanınız varsa iki gece kalmanızı öneririm.
- Şehir içi ulaşım: Öncelikle metro, Orta Asya’nın ilk metrosu ulaşım amacının dışında mutlaka görülmesi gerekir, sanat galerisi gibi olan istasyonları tek tek gezmek için özel zaman ayırmanız önerilir. Öncelikle yazıdaki metro videosunu izlemenizi öneririm. Videoyu izleyince mutlaka metro istasyonları turu yapacağınızı düşünüyorum.
Taşkent’te Mutlaka Görülmesi Gereken Yerler
1- Barak Khan Madrassah
2- Amir Timur Meydanı ve Heykeli
3- Amir Timur Müzesi
4- Mustaqillik Maydoni (Bağımsızlık Meydanı)
5- Eski Pazar
Taşkent’in sadece görülecek yerlerin isimleri size yetmiyorsa ve şehri daha detaylı gezmek isterseniz: Taşkent Gezi Rehberi ‘ne tıklayınız
Khiva
Taşkent’ten Özbek Havayolları ile Urgenç şehrine uçarak, Urgenç’e 30 km uzaklıktaki tarihi şehir Khiva’ya ulaşılabiliyor. Khiva Özbekistan’da mutlaka görülmesi gereken bir şehir. Eski şehir surlarla kaplı, surların içerisinde medreseler, saraylar, camiler, türbeler var. Şehir iyi korunmuş, UNESCO Dünya Mirasları Listesinde.
- Biz eski şehirde bir medresede kaldık. Medrese odasında uyuyup, dersliklerinde kahvaltımızı yaptık. Öğlen ve akşam yemeklerimizi de yine tarihi binalarda yedik. İki gün boyunda, zaman makinesi binmiş ve 17.yy’a gelmiş gibi hissettik.
- Khiva tarihi merkezi Itchan Kale (İç kale), 10 metre yükseklikte surlarla çevrili şehir açık hava müzesi ve ‘Devlet Arkeoloji Müzesi’ne dönüştürülmüş adım adım gezmenizi öneriyorum.
Khiva’yı detaylı okumak isterseniz. Khiva Gezi Rehberi-Orta Asya’da Zamanın Durduğu Şehir tıklayınız
Buhara
Buhara’ya Khiva’dan otobüs ile geçtik. Kızıl Kum Çölü’nde 450 km ve 6,5 saatlik yorucu bir yolculuk, ancak Buhara’ya ulaşınca tüm yorgunluk unutuluyor.
Buhara dünya üzerinde en eski yerleşim yerlerinden, yine iyi korunmuş, buram buram tarih, ipek yolu üzerinde ticaret, eğitim, dini kültür her şey var. Akşam üzeri ulaşınca önce ışıklar içindeki gezdik, ertesi gün 16-17 yy. sokaklarında, çarşılarında dolaştık.
Görülecek Yerler
1- Ark Kalesi
2- Devlet Mimarlık Sanat Müzesi (Ark Kalesinin İçinde)
3- Bolo Hauz Cami
4- Miri Arab Medresesi,
5- Abd Al Aziz Khan Medresesi
6- Kalyan Cami
7- Kalyan Minaresi
8- Ulug Bey Medresesi
9- Chor Minör Medresesi (Dört Minare Medresesi)
10-Leb-i Havuz Meydanı
11-Samanid Türbesi
12-Chashma -Ayup (Eyüp Çeşmesi)
Buhara’yı video ile gezmek isterseniz
Adım adım Buhara’yı gezmek için; Buhara Gezi Rehberi‘ne tıklayınız
Semerkant
Semerkant da dünyanın en eski medeniyet merkezlerinden biri, Buhara’ya göre daha büyük şehir havasında, yine tarihi yerleri iyi korunmuş ve Dünya Mirasları Listesi’nde ve Orta Asya’nın görülesi şehirlerinden.
Öncelikle Registan Meydanı şehrin en çarpıcı yeri. Yine şehre akşam meydanın etkileyici, ışıklı halini görüp ertesi gün tekrar meydandaki medreseleri gezmeye geldik.
Amir Timur’un doğum yeri ve mezarının bulunduğu yer. Amir Timur çok sevdiği bu şehre önemli bir kimlik kazandırmış. Hem Timur’un hem torunu ve bilim adamı Uluğ Bey’in izlerini takip ediyoruz şehirde.
Görülecek Yerler
1- Registan Meydanı’nda: Ulugbey Medresesi, Sher-Dor Medresesi ve Tillya-Karı Medresesi
2- Gur-Emir Medresesi ve Türbesi
3- Bibi Hanım Medresesi,Türbesi ve Camisi
4- Shahi-Zinda Türbe ve Mezarlık
5- Ulugbey Gözlem Evi
6- Semerkant Afrasiyop Müzesi
Semerkant’ı video ile gezmek isterseniz.
Semerkant’ı daha detaylı gezmek isterseniz.
Semerkant Gezi Rehberi – Orta Asya’nın Bilim Merkezi‘ne tıklayınız.
Özbekistan’da Ne Yenir, Ne İçilir
- Özbek mutfağı çok zengin. Ülkede hem tarım ürünleri, hem hayvancılık olduğu için sofralarda çok çeşit görebiliyorsunuz. Sofrada kök çay dedikleri yeşil çay bulunuyor. Küçük tabaklarda çeşitli salatalar ve tadımlık meze tarzı yiyecekler geliyor. Çorbada sebzelerin yanı sıra çoğunlukla da bir parça et bulunuyor. Ana yemek olarak hepimizin duyduğu Özbek Pilav yiyebilirsiniz. Ancak Buhara, Semerkant, Taşkent’te farklı pilavlar tadabilirsiniz bölgelere göre değişiklik gösteriyor. Özbek mantısı, böreği de tanıdık gelebilir. Sofrada bol taze ve kuru meyveler bulunuyor.
- İçki ucuz, votka ve yerel şarapları çok ucuza içebilirsiniz.
- Önemli bir uyarı, yemekler bize göre fazla yağlı ve ağır gelebilir. Siz yine de yerken ölçüyü kaçırmamanız ve mide koruyucu ilaçlarınızı yanınızda taşımanız iyi olabilir.
Gece Hayatı
- Taşkent’te gece hayatının canlı olduğu söyleniyor. Biz grup olarak gece klüblerine gitmedik ancak iki gece müzikli yerlerde yemeklere gittik. Lokantalar kalabalık ve canlıydı, bir restoran daha otantik döşenmiş ve geleneksel müzik aletleri ile yerel müzikler çalan bir orkestrası vardı. Diğerinde ise orkestra batı müziği çalıyordu.
- Khiva ve Buhara daha tarihi ziyaretlere uygun şehirler, gece hayatlarının canlı olmadığı söylendi.
Alışveriş
Hazır giyim genellikle Türkiye’den ithal ediliyor. Pamuk üretiminde dünya çapında önemli bir yere sahip olmalarına rağmen tekstil gelişmemiş. İpek üretimi geliştiği için yöreye özgü motifli ipek şallar alabilirsiniz.
- Suzani, bölgeye özgü, geleneksel, ipek veya pamuklu kumaş, el işi örtüler
- Seramik ve özellikle çinileri çok güzel.
- Buhara halıları, geleneksel olarak ahşap işlemeciliğinde başarılılar. Değişik hediyelik eşyalar alınabilir.
- Ayrıca bizim Nasrettin Hocanın Özbek versiyonunun bibloları ve magnetleri de değişik gelebilir.
Son Söz
Özbekistan eşsiz şehirleri ile binlerce yıllık miras barındırıyor. Muhteşem mimarisi, renkli çarşıları, mozaiklerle kaplı devasa medreseleri, türbeleri, camileri ve misafirperver halkı ile geçmişle bugünü birleştiren bir deneyim yaşatıyor gezginlere. Türkler için de özel olarak güçlü tarihi bağlar, ortak kültür, ortak dil unsurları için özel bir destinasyon.
Çok teşekkürler.
Çok faydalı bir yazı olmuş, tebrikler