Vietnam, son yıllarda ülkeye gelen turist sayısını en çok artıran, Uzak Doğu’nun popüler destinasyonları arasında bir ülke. Çoğumuz Vietnam’ı Amerikan film endüstrisinin sunduğu Vietnam Savaşı filmlerinden hafızalarımızda kalan imajı ile tanıyoruz; Asya’nın uzak köşesinde, çekik gözlü, fakir insanların yaşadığı, büyük bir mücadele ile Amerika’yı savaşta yenip, ülkesinden atan ve komünist ve kapitalist olarak ikiye ayrılıp, savaş sonrası birleşen bir ülke olarak…
Vietnam toprakları uzun yıllar işgaller altında kalmış, Çin, Fransa, Japonya, Amerika hep bu toprakları hakimiyeti altına almak için uğraşmış ve başarmış. Ülke her dönem yakın ve uzak coğrafyadaki ülkelerin ilgisini çekerken, halkı da ağır acılar yaşamış. Ülke bugün bağımsızlığına kavuşmuş ve dünyada Sosyalist sistem ile yönetilen beş ülke arasında sayılmaktadır. Savaştan sonra kesilen dış yardımların ve uygulanan ambargoların da etkisiyle 1986 yılında ekonomisi dibe vuran ülke, çareyi Çin gibi sosyalist kökenli serbest piyasa ekonomisine geçişte bulmuş, ekonomik değişim programı (Doi Moi) ile özel sektörü destekleme kararı almış. Ülke dış dünya ile entegrasyonda da çok yol kaydetmiştir. Son yıllarda dünyanın en yüksek büyüme oranına sahip ülkeleri arasında yer alan Vietnam’da bu büyüme, sınıflar arası uçuruma yol açmadan halka eşit yansıtılmış. Ekonomik gelişme çıtasını yavaş yavaş yükselten ülke, Uzak Doğu’nun en kalabalık genç nüfusuna sahip olması ve eğitime verdiği destekle gelecek için umut vermektedir. Tabii ülkenin ekonomik sistemini incelemek bizim gezi yazımızın ötesinde ayrı bir yazı konusu.
Yönetimin son yıllarda uyguladığı turist çekme politikaları ile turizm, ülke ekonomisine önemli katkı sağlayan bir sektör haline gelmiş. Günümüzün en fazla merak edilen ülkeleri arasında yer alan ve ilgi çeken Vietnam, turistlere çok cazip şeyler sunuyor.
Niçin Vietnam
Her gezginin yeni bir ülkeden beklentileri, buldukları, deneyimleri farklı olabilir. Benim için Vietnam beklentilerimin ötesinde deneyimler yaşadığım, tatlar aldığım, farklı şeyler öğrendiğim bir ülke oldu. Niçin Vietnam kısmında yazılanların bir bölümü kendi deneyimlerimi, hissettiklerimi yansıtmaktadır.
*Öncelikle gizemli bir ülke. Daha çok Vietnam savaş filmleri ile tanımaya çalıştık bu toprakları, kültürünü, bunca zaman dışa kapalı kaldığından keşfedilecek çok şeye sahip.
*Çok farklı bir coğrafyada, Asya’nın, Uzak Doğu’nun en doğusunda. Farklı ve zengin bir kültür.
*Büyük bir ülke ve her bölgede farklı bir doku var. Kuzey Vietnam sosyalist, devletçi yapının daha çok hissedildiği, daha sade bir bölge, Orta Vietnam’da yer alan Hue tarihi, imparatorluk dönemi şaşalı sarayları, tapınakları ile sakin ve huzurlu bir şehir. Güneyde kapitalist yapının hakim olduğu ticaret ve sanayi şehri, metropol Ho Chi Minh.
*Sadece şehirleri değil, doğası muhteşem, yeşili ayrı güzel.
*Ülkenin kuzeyinde Sapa’da; doğada ve pirinç tarlalarında gezerken bir taraftan bölgede varlığını sürdüren etnik halklarla tanışabilirsiniz.
*Halong Bay, Dünyanın Yeni Yedi Doğa Harikası arasında yer alıyor.
*Mekong Deltası yine ayrı bir doğa harikası, beş ülkeden geçerek gelen Mekong Nehri’nin denize kavuştuğu bölgede yerel botlarla yolculuk yapabiliyoruz.
*Benzersiz mimariye sahip yeraltı şehri Chu Chi tünellerinin ziyareti ile Vietnam Savaşı’nın hangi koşullarda kazanıldığına, ufak tefek ve zeki Vietnamlıların verdikleri mücadeleye tanıklık edebilirsiniz.
*Ülke çok ucuz; ucuz konaklama, ucuz ve sorunsuz ulaşım, ucuz ve çok çeşitli deniz ürünleri, tropikal meyveler, ucuz müze girişleri.
*Halkı dışa dönük, turiste kibar, saygılı, güler yüzlü.
*Sağlık sorunu, bulaşıcı hastalık tehlikesi olmadığından aşı olmak gerekmiyor.
Ülke Hakkında Genel Bilgi
Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti Güneydoğu Asya’da Çin Hindi Yarımadası’nın doğusunda yer almaktadır. Kuzeyde Çin, batıda Laos ve Kamboçya sınır komşularıdır. Doğusunda Çin Denizi’ne bakan uzun bir kıyı şeridi vardır. Ülkenin yüzölçümü 331.680 km2, nüfusu 92,7 milyon.
Resmi dil Vietnam dili, ikinci yaygın konuşulan dil Fransızcadır. Ülke sosyal yaşamda Çin’in (Konfüçyüs öğretisi), yemek kültüründe Fransa’nın etkisinde kalmıştır.
Ülkede genel bir güvenlik sorunu görünmüyor ancak dolandırıcılara dikkat etmek gerekir. Özellikle taksi şoförleri taksimetre açılışını yüksek tutabilir, kısa mesafelerde önceden pazarlık etmek gerekebilir.
Para Birimi
Para birimi Vietnam Dong, Bizim bulunduğumuz tarihde 1 dolar 23.000 Vietnam Dong civarındaydı.
Vize
Umuma mahsus pasaport sahipleri vizeye tabi. Hizmet, hususi ve diplomatik pasaportlar için vize istenmiyor.
İklim
Tropikal iklim hakimdir. Kuzey ve güneyde iklim farklılıkları görülebilir. Ülkeye gidiş zamanı seçiminde muson yağmurları ve tayfunların olduğu dönemlerden kaçınmalıdır. Ekim- Kasım -Aralık ve Mart- Nisan ayları rahat dolaşabilmek için en uygun aylardır.
Ulaşım
Ho Chi Minh’e THY’nin direk uçuşu bulunuyor. Katar, Emirates gibi havayollarının da aktarmalı uçuşları bulunmaktadır. Bangkok, Doha, Singapur aktarmalı uçuşlar mümkündür. Biz Filipinler’in başkenti Manila’dan uçtuk. Ülke içinde de şehirler arası ulaşım ağırlıklı olarak havayolu ile yapılabilir. Ülke içinde uçakla ulaşım uygun fiyatlıdır. Ayrıca otobüs ve demiryolu ile de ulaşım mümkündür.
Konaklama
Vietnam’da konaklama uygun fiyatlı. Biz genellikle merkezi ve üç yıldızlı otellerde kalmayı tercih ettik. Oteller temiz, servis güzeldi, açık büfe kahvaltı dahil üç kişilik oda fiyatı gecelik 30 dolara kaldık. Özellikle Hanoi’de eski şehir civarında otelde kalmak her yere kolay ulaşım sağlıyor. Booking.com da çok uygun konaklama seçenekleri bulabilirsiniz.
Gezilecek Yerler
Genel Vietnam Rehberi yazımız ülke hakkında genel bilgi ve üç şehirde gezilecek yerlerin listelenmesi şeklinde hazırlanmıştır. Bu yerlerin tek bir yazıda toplanması halinde ortaya okuyucu için uzun bir yazı çıkacağı düşüncesiyle, üç şehri ve Halong Bay’i ayrı yazılarımızda detaylı yazdık. Bu nedenle sayfada verilen linklerden ilgili yerlerin detaylı gezi rehberlerini okumanızı öneririz.
Tarihi, kültürü ve doğası ile Vietnam gezisinde görülecek ve keşfedilecek çok şey var. Türkiye’den alınan tur programlarında çoğunlukla Hanoi ve Ho Chi Minh mutlaka ziyaret edilen şehirler arasında yer alıyorlar. Biz Vietnam’a bir hafta ayırdık ve programımıza Hue şehrini de ekledik. Ülkenin kuzeyi Hanoi’den başladık, Vietnam Havayolları ile önce Hue’ye sonra Ho Chi Minh’e uçtuk.
Hanoi
Hanoi Vietnam’ın kuzeyinde, başkent ve en kalabalık ikinci şehir, sade, dokusu az bozulmuş, Ho Chi Minh şehri gibi büyük metropole dönüşmemiş durumda.
Hanoi gezinizde önce Eski Şehrin sokaklarında uzun uzun yürüyebilirsiniz. Bir çok yere yürüyerek ulaşabilirsiniz. Yorulduğunuz yerde iki kişilik uygun fiyatlı sürücülü bisikletler “tricyle” lar veya taksi kullanabilirsiniz. Gelelim Hanoi’de mutlaka görülmesi gereken yerlere;
- Ho Chi Minh Mozolesi ve Kompleksi
Ho Chi Minh Vietnam’ın Ho amcası, ülkenin bağımsızlığa kavuşmasını sağlayan lider, başka bir deyimle Vietnam’ın Atatürk’ü. Bizdeki Anıtkabir’e benzeyen mezara, ziyaret saatlerinde giderseniz liderin mumyalanmış bedenini görebilirsiniz. Kompleksin içinde güzel, bakımlı bahçesi yer alıyor ve bu bahçede Fransız Koloni döneminden kalan başkanlık sarayı bulunmasına rağmen Ho Chi Minh bu sarayı kullanmamış. Bahçe içerisinde son derece mütevazı evinde çalışmış. - One Pillar Pagoda, hemen kompleksin arkasında küçücük, lotus çiçeğine benzeyen Pagoda,
- Quan Thanh Temple; Taoizm Tanrılarına adanmış 11. yy’da yapılmış antik tapınak,
Tran Quoc Pagoda ; Batı gölünün kıyısında 11 katlı kulesi ile Hanoi’nin en eski Budist tapınağı, - Temple of Literature (Van Mieu) Edebiyat Tapınağı
Çin’in Vietnam’daki derin kültürel etkisinin bir simgesi olarak kabul edilen ve Hanoi’de mutlaka görülmesi gereken bu tapınak aslında bir eğitim kurumu. 1070 yılında yaptırılarak, Konfüçyüsçü bilginlere adanmış. 1076 yılından itibaren Vietnam’ın ilk ulusal üniversitesi olan İmparatorluk Akademisi (Quoc Tu Giam) ne dönüştürülmüş. - Hoan Kiem Lake (Geri Dönen Kılıç Gölü)
Şehrin çehresine ayrı bir güzellik katan, Eski Şehrin merkezinde yer alan, içinde yer alan tapınağı ile renkli bir göl - Hanoi’ye özel Su Kuklası Gösterisi
Hanoi’yi detalı gezmek isterseniz.
Hanoi Gezi Rehberi – Vietnam’ın Kuzeyini Yaşatan Şehir
Halong Bay
Unesco Dünya Mirası Listesi’nde ve Yeni Yedi Dünya Harikası arasında yer alan, Hanoi’ye 170 km uzaklıkta, Vietnam gezisinin olmazsa olmazlarından, doğa harikası Halong Bay’e Hanoi’den günlük veya bir-iki gece konaklamalı tekne turu alabilirsiniz. Biz iki gece Hanoi’de bir gece Halong Bay’de teknede kalmayı tercih ettik. Bir gecelik tur ile Halong Bay’in gündüzü ve gecesini yaşadık bize yeterli geldi.
Vietnam’ın kuzeydoğusunda Tonkin Körfezi’nde bulunan Halong Bay’da, milyonlarca yıl süren jeolojik oluşumlar sonucunda ortaya çıkan 2000 civarında kireç taşı ada ve adacıkları müthiş bir manzara oluşturmuş. Buradaki adalar aynı zamanda bir çok endemik bitki türü ve hayvana ev sahipliği yapıyor.
Halong Bay’i tekne ile gezelim mi?
Ayrıca Halong Bay’in dünyada tanınılırlığını arttıran, başrolünde Catherine Denevue’nun oynadığı ünlü film ‘Indochine’ filminin tanıtım yazısı da linkte.
Indochine; Gezgin Filmlerinde Bir Vietnam Öyküsü
Ho Chi Minh
Ho Chi Minh eski adı ile Saygon, Vietnam’ın güneyinde ve ülkenin en kalabalık şehri. Fransız koloni döneminden kalan estetik binaların dışında Vietnam Savaşı’nı en canlı yaşayabileceğiniz şehir. Şehir büyük gökdelenleri, geniş caddeleri ile tam bir metropol. Bu yüksek binaların yanında tarihi Fransız binaları iyi korunmuş ve şehre ayrı bir hava veriyor. Önce şehirde dolaşıp Fransız Kolonistler tarafından 1880 yılında yapılmış Saygon Nortre Dame Katedrali ve hemen yanındaki tarihi postaneyi gezebilirsiniz.
- Yeniden Birleşim Sarayı (Reunification Palace) , Güney Vietnam’ın Başkanlık Sarayı ve Kuzey-Güney Savaşı’nın bitirilmesinde özel bir yere sahip.
Gelelim Ho Chi Minh’de Vietnam Amerika Savaşının acılarını ve mucizesini yaşayabileceğiniz, mutlaka görülmesi gereken iki yere.
- Birincisi Savaş Kalıntıları Müzesi (War Remnants Museum); Amerika Vietnam Savaşı’nı bahçesindeki tankı, helikopteri içinde sergilenen çok özel fotoğraflarla içiniz sızlayarak yaşayacağınız, dünyada örneği olmayan ve yakın tarihimizdeki savaşı anlatan bir müze.
- Diğeri ise Cu Chi Tünelleri: Mutlaka görülmesi gereken tünellere Ho Chi Minh’den ayrı bir tur alarak gidebilirsiniz, şehre 70 km uzaklıktaki bölgeye, tur kapsamında otobüs ve rehberlik hizmeti de sağlanıyor. Cu Chi tünelleri dünyada örneği olmayan bir mimariye sahip. 250 km’den daha fazla bir alan yer altında örümcek ağı gibi kazılmış, bir kaç katlı yeraltı tünelleri oluşturulmuş. Ülkenin bağımsızlığı ve korunması amacı ile Amerika’ya karşı savaşan Vietnamlı gerillaların yaşam ve savaş alanı ve savaşın kazanılmasında çok önemli bir yere sahip. Gerillaların ve halkın gizlice inşa ettiği çok katlı bir yeraltı şehri.
Ho Chi Minh şehri, Mekong Deltası ve Chu Chu Tünellerini detayı gezmek ister misiniz?
Ho Chi Minh- Vietnam’ın Çok Renkli Güneyi
Mekong Deltası
Güneydoğu Asya’nın en uzun nehri Mekong Nehri, Çin’de doğup, 2700 mil süren yolcuğunda Laos, Tayland, Kamboçya topraklarından geçip, Myanmar ve Laos arasında sınır oluyor ve Vietnam topraklarından Güney Çin Denizi’ne kavuşuyor. Vietnam’da verimli toprakların oluştuğu geniş bir alana yayılan delta, Vietnam’ın tarım alanı. Kanallar içerisinde botlar, köyler, evler, tapınaklar, tropik meyve bahçeleri ile ilginç bir deneyim yaşayabileceğiniz bir yer. Delta’da turlar çok organize çalışıyor. Köylülerin kullandığı teknelerine binip, köylerini dolaşıp, zengin çeşitli meyveler, değişik yemekler tadabiliyorsunuz.
Hue
Parfüm Nehri’nin iki yakasına kurulan tarihi şehir Hue, 1802-1945 yılları arasında hüküm süren en son Vietnam Hanedanlığının (Nguyen) başkenti, aynı zamanda dini ve kültürel merkezi olmuş. Hanedanlığın sona erip, Hanoi’nin başkent yapılmasıyla birlikte imparatorluk şehrinin önemi giderek azalmış.
Hue’de Eski Şehir ve Imperial City ile gezinize başlayabilirsiniz. Imperial City içinde bulunan ‘Mor Yasak Şehir’, Çin Pekin’deki Yasak Şehir gibi sadece İmparatorluk Hanedanının yaşadığı şehir.
Şehir tapınaklar ve imparatorluk mezarları ile çok zengin, şatafatlı. İmparatorlar ölmeden önce mezarlarını hazırlıyorlarmış, her biri farklı mimariye sahip bu anıt mezarlar oldukça etkileyici.
Biz bu tapınakların ve mezarların hemen hemen tamamını gezdik. Bu özet yazıda sadece isimlerini belirtiyorum.
- Thien Mu Pagoda (Kutsal Kadın Tapınağı)
- Tu Duc’s Tomb
- Khai Dinh’s Tomb
- Minh Mang’s Tomb
- Bu arada Vietnam’ın ulusal kahramanı Ho Chi Minh çocukluğunda bir süre bu şehirde ailesi ile yaşamış. Ailenin yaşadığı mütevazı evi de ziyaret edebilirsiniz.
Hue sarayları, tapınaklarını adım adım gezmek ister misiniz?
Hue Gezi Rehberi – Vietnam’ın İmparatorluk Başkenti
Vietnam’da Ne Yenir, Ne İçilir?
Vietnam mutfağı dünyada ünlü mutfaklar arasındadır. Diğer Uzakdoğu ülkeleri gibi Vietnam’da da sokak yemekleri çok yaygın.
Vietnam dünyada en çok pirinç üretilen ülkeler arasında dördüncü sırada yer alıyor. Bu nedenle sofranızda öncelikle pirinç göreceksiniz. Pirinç çok değişik formlarda da karşınıza çıkabilir. Pirinç yufkasından (rice paper) yapılan spring roll da bölgeye özel lezzetler arasında.
En ünlü çorbası, et ve sebzeden oluşan Pho çorbası; Bizim tarhana çorbasında olduğu gibi bölgelerin farklı damak zevkine göre içine katılan baharat ve bitkiler değişiyor.
Sebzeli yemekler de yaygın, asıl güzeli çok çeşitli deniz ürünlerini çok ucuza, bol miktarda yiyebilirsiniz. Çeşitli balıklar, kalamar, karides, ahtapot gibi bildiğimiz tatlar yanı sıra salyangoz, yengeç, ıstakoz, kurbağa bacağı, timsah eti gibi ülkemizde az bulabileceğiniz yiyecekler de sizi bekliyor. Yerel biraları çok ucuz ve lezzetli, Vietnam kahvesi dünyaca ünlü, meyveli çayları güzel. Tropikal meyveler çok çeşitli ve lezzetli. Kısaca Vietnam mutfağı denemeye değer değişik lezzetler içeriyor. Biz keyifle değişik yemekler denedik. Tabii köpek eti denemedik. Sadece sokakta yemeğe cesaret edemedik. Alışkın olmadığımız için olsa gerek. Yoksa tüm Uzakdoğu’da sokakta çok ucuza yemek yiyebilirsiniz.
Tropikal meyvelerinizi sokakta dolaşan kadınlardan da alabilirsiniz, lokantalarda da güzel sunumlarla karşınıza çıkabilir.
Vietnam’da Alışveriş
Vietnam’a özgü aslında köylülerin kullandığı şapkalar, Vietnam’ın her yerinde yerli, turist herkesin kafasında göreceğiniz şapkalar çok orijinal. Vietnam’da resim sanatına özel önem veriliyor, Hanoi’de dolaşırken çok sayıda resim atölyesi gördük. Yerel figürler ile yağlıboya tablolar çok renkli El işi, yerel değişik ürünleri her yerde görebilirsiniz. Tekstilde yol kat eden Vietnam’da asıl alınacak ürün ipek kıyafetler olabilir. Hanoi ve Ho Chi Minh’de ünlü gündüz ve gece pazarlarından çok çeşitli ürün bulunabilir. Turistik yerlerin satış yerlerinde aynı ürünlerde fiyatlar ikiye katlanıyor. Alışverişlerinizde pazarlık yapmanızı öneriyoruz.
Son Söz
Uzakdoğu benim için özel çekiciliği olan bir bölge. Vietnam ise yine çok farklı duygularla gezdiğim, özellikle halkın sakinliği, mütevazılığı yanında ülkenin her yönü başka güzel diyebileceğim bir ülke. Bir haftalık sürede üç şehri gezmemize rağmen, ülkede daha uzun süre kalmak isterdik. Kuzeyde Sapa’da pirinç terasları arasında yürüyüş yapmak isterdik. Biz pirinç terasları gezimizi Filipinler’de yaptığımız için Vietnam’da Sapa’ya zaman ayırmadık. Ancak Hoi An’da, Orta Vietnam’da UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan özel şehirde Champa Krallığından kalma Hindu tapınaklarında gezebilmeyi, bu tarih, kültür ve liman şehrinin sokaklarında dolaşabilmeyi isterdik. Yine Dnang’da Pagodoları, Fransız koloniyel döneminin tarihi binalarını gezip, sakin plajlarında deniz keyfi yapabilirdik. Gezginlere Vietnam programlarını yaparken bu üç bölge için de zaman ayırmalarını öneririm. Bizim bu bölgeleri gezme şansımız olmadı maalesef.
Özetle biz üç haftalık Uzak Doğu gezimizin iki haftasını Filipinler’e bir haftasını Vietnam’a ayırdık, çok gezdik ancak iki ülkeye de doyamadık. Yine gider miyim Vietnam’a ilk fırsatta, koşa koşa….Başka söze gerek yok sanırım.
Vietnam tarihini anlatan film Indochine hakkındaki yazımızı okumak isterseniz. Indochine – Gezgin Filmleri
